Η πολιτική αποτελεί έναν αέναο διάλογο πάνω σε ιδέες και δράσεις του κοινωνικού συνόλου για το κοινωνικό σύνολο. Κάθε απόφαση, συνειδητή και μη, ανάγεται σε πολιτική πράξη που συλλογικά έχει τη δύναμη να διαμορφώνει τη κοινωνική πραγματικότητα. Η ίδια ανάγνωση ισχύει και για το πανεπιστήμιο το οποίο αποτελεί κομμάτι του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου. Οι φοιτητικοί σύλλογοι αποτελούν τα θεσμοθετημένα όργανα μέσα στα οποία πραγματοποιείται αυτή η πολιτική έκφραση και δράση. Όταν προκύψει κάποιο ζήτημα που αφορά το φοιτητή (και όχι μόνο) καλείται γενική συνέλευση συλλόγου, η οποία αποτελεί το ανώτερο όργανο λήψης αποφάσεων που διεκπεραιώνεται από το διοικητικό συμβούλιο (Δ.Σ.). Το Δ.Σ. εκλέγεται θεωρητικά από το σύνολο των φοιτητ(ρι)ών μία φορά το χρόνο, το οποίο σε περίπτωση που η γενική συνέλευση δεν συμπληρώσει τον απαραίτητο αριθμό ατόμων που προβλέπεται, έχει τον τελευταίο λόγο στη λήψη αποφάσεων. Το σύστημα αυτό είναι δυσλειτουργικό εξ ορισμού.
Το φοιτητικό σώμα αποτελείται από άτομα διαφορετικής ταξικής προέλευσης, με ετερόκλητα και πολλές φορές συγκρουόμενα συμφέροντα και ανάγκες. Ένας φοιτητής/ρια με την οικονομική δυνατότητα να συντηρήσει ένα αυτοκίνητο ή να πληρώνει γυναίκα εργαζόμενη να της/του καθαρίζει, δεν έχει τις ίδιες ανάγκες με ένα φοιτητή/ρια άνεργων γονιών ή έναν που εργάζεται προκειμένου να μπορέσει να συνεχίσει τις σπουδές του. Η γενική συνέλευση, ως ένα διαταξικό όργανο, δεν επιτρέπει την έκφραση αυτής της διαφορετικότητας, καθώς οι διεκδικήσεις αφορούν ένα υποκείμενο με μοναδική ταυτότητα, αυτή του φοιτητή.
Ταυτόχρονα, από τις εκλογές μέχρι το ψήφισμα πλαισίων στη γενική συνέλευση, ο φοιτητής αποξενώνεται από την ευθύνη που εμπεριέχεται σε κάθε πολιτική διαδικασία μεταθέτοντάς την στον εκάστοτε εκλεγμένο εκπρόσωπο. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, ο ίδιος ο φοιτητής δε ζυμώνεται πολιτικά και απομακρύνεται από τις συλλογικές διαδικασίες, διαμορφώνοντας μία στρεβλή εικόνα για την πολιτική γενικότερα. Δεν είναι λίγα τα περιστατικά όπου σε γενική συνέλευση έχει ζητηθεί από το Δ.Σ. «να αναλάβει την επίλυση των επίκαιρων ζητημάτων, καθώς αυτή είναι η δουλειά του ως εκλεγμένο σώμα εκπροσώπευσης, χωρίς να απασχολήσει τον “πολύτιμο χρόνο” των υπόλοιπων φοιτητών». Η ρητορική αυτή αναπαράγεται συνεχώς, βασισμένη πάνω στη λογική της ανάθεσης. Η τελευταία, δίνοντας το περιθώριο σε λίγους να πράττουν για όλους, αλλά και η δομή του Δ.Σ. αυτή καθεαυτή οδηγούν στη διαμόρφωση τυπικών (και άτυπων πολλές φορές) ιεραρχιών που αποδυναμώνουν την προσωπική έκφρασης του φοιτητή, καταργούν το διάλογο, τυποποιούν και αχρηστεύουν τον τρόπο και τα μέσα διεκδίκησης. Η απομάκρυνση και η αποξένωση από τις πολιτικές διαδικασίες δεν αποτελεί ένα τυχαίο φαινόμενο, αλλά στοχευμένη στρατηγική της νεοφιλελεύθερης πολιτικής εξουσίας.
Σήμερα ως φοιτήτριες/ές και αύριο ως εργαζόμενες/οι, καλούμαστε να ανταποκριθούμε στις νεοφιλελεύθερες αλλαγές πλασάροντας τους εαυτούς μας ως ενισχυμένα βιογραφικά, προκειμένου να παράξουμε το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος για τους μελλοντικούς μας εργοδότες. Για την επίτευξη αυτού του βιογραφικού εστιάζουμε σε λογικές ανταγωνισμού και εντατικοποίησης που μας απομακρύνουν από οποιαδήποτε μορφή συλλογικοποίησης και εμπλοκής σε μαζικές διεκδικήσεις.
Μερίδιο ευθύνης για την αποχή των φοιτητ(ρι)ών από τις συλλογικές διαδικασίες έχουν και οι παρατάξεις, τόσο της δεξιάς όσο και της αριστεράς, οι οποίες μας καλούν να εμπιστευτούμε και να στηρίξουμε με τις ψήφους μας τις πρακτικές που αυτοί προτείνουν και θεωρούν ιδανικές για εμάς.
“Νεοφιλελευθερισμός: Ένα πρόγραμμα καταστροφής των συλλογικών δομών, που μπορούν να σταθούν εμπόδιο στη λογική της καθαρής αγοράς.”
Pierre Bourdieu
Από τη στιγμή που καλείται μία γενική συνέλευση (από το Δ.Σ. όταν κρίνει το ίδιο το συμβούλιο ότι είναι αναγκαίο) το στοίχημα είναι να μαζευτούν αρκετά άτομα, ιδιαίτερα για τις παρατάξεις εκείνες που δεν έχουν αυτοδυναμία και τις περισσότερες φορές δεν μπορούν να περάσουν τα πλαίσιά τους μέσα από το ίδιο το Δ.Σ. Αυτές πασχίζουν να συμπληρωθεί η απαρτία, δηλαδή ο ελάχιστος αριθμός ατόμων που μπορεί να πάρει μια απόφαση για όλους μας, να βγει η συνέλευση και να κερδίσουν μία πιθανότητα να περάσουν το πλαίσιό τους. Αντιθέτως, αν δεν συμπληρωθεί αυτό το μίνιμουμ, οι αυτοδύναμες παρατάξεις μπορούν να πάρουν απόφαση μόνες τους χωρίς να καλεστεί καν συνέλευση. Σε άλλες περιπτώσεις, δε, όπως σε κάθε σύλλογο που έχει την αυτοδυναμία μια δεξιά παράταξη (ΔΑΠ), συνελεύσεις δε καλούνται σχεδόν ποτέ.
Φτάνοντας στη συνέλευση, διαδραματίζεται μεταξύ των παρατάξεων μια κενή νοήματος κονταρομαχία, μην επιτρέποντας την πολιτική έκφραση των υπολοίπων φοιτητ(ρι)ών και απομακρύνοντας τους από την ίδια τη διαδικασία. Ακόμα και στην σπάνια περίπτωση που γίνει στη συνέλευση πολιτική κουβέντα (ή έστω κουβέντα) στο τέλος καλούμαστε να ψηφίσουμε κάποιο από τα έτοιμα πλαίσια της κάθε παράταξης, τα οποία δεν γίνονται κτήμα όλων. Η σφραγίδα του συλλόγου γίνεται αυτοσκοπός για την επιβεβαίωση και την ανάδειξη της κάθε παράταξης, ενώ οι μορφές αγώνα και διεκδίκησης των φοιτητικών δικαιωμάτων φετιχοποιούνται.
Πλησιάζοντας στην ετήσια διαδικασία των εκλογών, παρατηρείται μία αλλαγή στην κινητικότητα των φοιτητικών κύκλων. Τα πάρτυ αυξάνονται, τα τηλέφωνα για πολιτικά καφέ πληθαίνουν και κεράσματα που θα εξαργυρωθούν σε ψήφους γίνονται ολοένα και πιο συχνά. Οι αποστειρωμένοι λευκοί τοίχοι καλύπτονται από ταπετσαρίες αφισών σε μία επίδειξη δύναμης της κάθε παράταξης. Όλα αυτά δεν είναι τίποτα μπροστά στο φινάλε της εκλογικής διαδικασίας. Από την αρχή της εκλογικής αναμέτρησης, χτυπάνε τηλέφωνα σε υποψήφιους ψηφοφόρους επιστρατεύοντας μεταφορικά και συναισθηματικά μέσα που θα τους φέρουν όλο και πιο κοντά στην κάλπη. Στο τέλος της μέρας, οι δαπίτες μας φέρνουν αντιμέτωπους με ένα θέαμα ματσίλας και σεξιστικής παράκρουσης, η οποία συνεχίζεται και στα νυχτερινά κέντρα.
Ενάντια σε κάθε μορφή ανάθεσης και ιεραρχίας Μόνη λύση η αυτο-οργάνωση
Η καλύτερη απάντηση σε όλα αυτά που αντιμετωπίζουμε στα σύγχρονα ιδρύματα είναι να εναντιωθούμε σε λογικές ανάθεσης, να αναγνωρίσουμε τις προβληματικές των ήδη υπαρχόντων δομών και να προχωρήσουμε σε κάτι διαφορετικό. Για μας αυτό θα γίνει μέσα από διατμηματικές αυτόνομες συνελεύσεις, οι οποίες θα συσπειρώνουν άτομα με κοινές ανάγκες, χωρίς την εμπλοκή παρατάξεων που εκφράζουν τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης. Μέσα από οριζόντιες διαδικασίες ο/η κάθε φοιτητής/ρια αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη που του αναλογεί και αγωνίζεται αξιοποιώντας εργαλεία που δεν περιορίζονται στα στενά νομικά πλαίσια του συλλόγου. Για να γίνει ουσιαστική πολιτική ζύμωση σε αυτές τις διαδικασίες αναγνωρίζουμε την ανάγκη οι αποφάσεις να είναι αποτέλεσμα συνδιαμόρφωσης, χωρίς να υπάρχει χώρος για πατερναλιστικές συμπεριφορές.
Ραντεβού στο ψυχιατρείο
ΑΚΨ – ΑΥΤΟΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΚΥΛΙΚΕΙΟ ΨΥΧΙΑΤΡΕΙΟΥ